Derin bir nefes aldığınızda keskin bir göğüs ağrısı ile kendini belli edebilen plörezi nedir? Belirtileri ve tedavisi hakkında bilinmesi gerekenleri İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Doç Dr. Fidan Yıldız, sizler için anlattı.
Plörezi nedir?
Plörezi, akciğer zarında sıvı birikmesi anlamına gelir. Sağlıklı bir bireyin akciğerlerinin dış kısmında parietal plevra ve iç duvar kısmındaysa visseral plevra olmak üzere 2 farklı zar tabakası bulunur. Bu zarlar arasında bulunan kaygan sıvı, solunum yaparken akciğerlerin sorunsuz bir şekilde şişip sönmesini sağlar. Bu sıvının salgılandığı yer akciğerin dış zarıdır ve akciğerlerin dışını örten iç zar tarafından emilir. Yaklaşık miktarı 20 ml’dir. Plevra boşluğu dediğimiz 2 zar arasında daima bir hareket halinde olup, miktar düzeyi sabittir. Bazı akciğer hastalıkları, bu sıvının artmasına veya emilimin sağlanamamasına yol açabilir. Bunun sonucunda ise sıvı miktarında artma meydana gelir.
Plörezi neden olur?
Göğüs duvarını ve akciğeri sarmalayan zar tabakaları arasında bulunan sıvı miktarı artışı olarak tanımlanan plörezinin sıklıkla görülen nedenleri; akciğer kanser, akciğer zarı kanseri, akciğer apsesi, verem ve pulmoner emboli olabilir. Bakteri ve virüslerin akciğer dokusunun iltihaplanmasına neden olması olarak tanımlanan zatürre de, plöreziye neden olan önemli bir akciğer hastalığıdır. Bu sıvı miktarındaki artışa neden olan rahatsızlıkların birçoğu aşağıda sıralanmıştır:
- Viral ve bakteriyel enfeksiyonlar
- Mantar enfeksiyonları
- Pankreasta gelişen iltihap
- Akciğerde gelişen ödem
- Solunum esnasında akciğerdeki bir kısmın şişmemesi
- Kalp yetmezliği durumu
- Akciğere uzanan atardamarda meydana gelen basınç artışı
- Böbrek ve karaciğer rahatsızlıkları
- Kalp ameliyatından sonra meydana gelen komplikasyonlar
- Kaburga kırıkları
- Lenf kanseri ve yemek borusu kanseri
- Siroz
- Romatoid artrit
- Tiroid hastalıkları
- Ailevi akdeniz ateşi (FMF)
- Travmalar
- Bazı medikal ilaçların oluşturabileceği yan etkiler
Plörezi belirtileri nelerdir?
Plörezi hastalığında; öksürük ve göğüs ağrısı gibi şikayetler ön plandadır. Orta veya yüksek şiddette görülen ağrı sebebiyle, solunum yapmak güç bir hale gelir. Hissedilen nefes darlığı yüzünden; kişi, sırt üstü yatmayı istemez. Ateş, titreme, terleme, üşüme, yorgunluk ve iştah kaybı ise rastlanılan diğer bulgular arasındadır. Hastalığın seyri ilerledikçe; var olan kuru öksürük, yerini çok daha şiddetli ve vücüdu sarsacak öksürüğe bırakabilir. Her öksürükte, sanki sırta bıçak saplanıyor gibidir. Bazı durumlarda bu ağrı, omuz ve karın bölgesine kadar duyulabilir.
Plörezi nasıl tedavi edilir?
Göğüs Hastalıkları uzmanının tanısını netleştirmesini takiben, plöreziye neden olan rahatsızlık da tespit edilir. Çünkü plörezi için uygulanacak tedavi, altında yatan sebebe bağlı olarak değişiklik göstermektedir. Örneğin;
- Eğer, bakteriyel enfeksiyonların neden olduğu bir plörezi söz konusuysa; tedavi ve şikayetlerin azaltılması için antienflamatuar ilaçlar reçete edilir.
- Nedeni tüberküloz ise uzun döneme yayılan bir antibiyotik tedavisi uygulanır.
- Kalp yetmezliği söz konusuysa idrar söktürücü ilaçların kullanılması önerilir.
- Plevra kanseri ile karşılaşılması durumunda cerrahi operasyon ile akciğerin dışında yer alan ve sıvı tüketiminden sorumlu olan doku çıkarılır.
- Bazı vakalarda ise drenaj yapılır ve plevradaki sıvı boşaltılabilir.
