Hazırlık Yapılıyor
Hükümet, 31 Mart seçimlerinin ardından ekonomide acı reçetenin dozunu artırmaya hazırlanırken, enflasyonun faturasını da ücretli kesime kesmekte kararlı. Merkez Bankası’nın (TCMB) dün açıkladığı yılın ilk enflasyon raporunda, asgari ücret gelişmelerine ilişkin de dikkat çeken ifadeler yer aldı.
Asgari Ücrette Değişiklik Yok
Raporda, 2024’te asgari ücrete ara zam yapılmayacağına işaret edilerek “2024 yılında asgari ücretin yılın ikinci yarısında güncellenmeyecek olmasının, parasal sıkılığın etkinliğini artırarak dezenflasyonist sürece önemli bir katkı sağlaması beklenmektedir” denildi. “Son yıllarda asgari ücretin yılda iki defa güncellenmesinin önemli etkisiyle ücret artışlarının talep etkisi giderek daha baskın hale gelmiştir” denilen raporda “Bu doğrultuda, asgari ücretin 2024 yılında bir kez güncellenecek olması, parasal sıkılaştırmanın etkinliğine yılın ikinci çeyreğinde katkı sağlayacaktır” ifadeleri kullanıldı.
Zor Durumda Kalacaklar
Bu durumda, TCMB beklentileriyle bile asgari ücret yıl sonuna kadar yüzde 36, ilk altı ayda da yaklaşık yüzde 20-25 aralığında kayıp yaşayacak ve asgari ücret yılın büyük kısmında açlık sınırının altına kalacak. Ankara’da yaşayan dört kişilik bir ailenin sağlıklı, dengeli ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken aylık gıda harcaması tutarı (açlık sınırı) 2024 yılı Ocak ayında 15 bin 48,89 TL’ye yükselmişti.
Kârların Etkisi Göz Ardı Edildi
TCMB’nin enflasyon raporunda, ücretlerdeki artışın enflasyona olumsuz etkisinden sıklıkla bahsedilirken, son yıllarda elde edilen yüksek kâr ve rant rakamlarının enflasyona etkisine değinilmedi. Raporunda “Parasal, finansal ve malî politikaların eşgüdümünün etkinliğine dair riskler” başlıklı bölümünde “Asgari ücret ve kamu çalışanlarının maaşlarında yapılan düzenlemeler iç talepteki dengelenme üzerinde risk yaratabilmektedir” denildi. Son yıllarda dünyada iktisatçılar, yüksek kârların enflasyona etkisine dair birçok çalışma yaptı. IMF ve Avrupa Merkez Bankası ekonomistleri de bu yönde çalışmalar yaptılar ancak TCMB çalışmalarında bu yönde bir veriye yer verilmedi.
